Archieven onder de loep
Henry Villard was een luchtvaartpionier. In Brussel en in het bijzonder in Schaarbeek voerde hij verschillende tests uit met zijn verticaal opstijgende "vliegende machines".
Een Franse uitvinder…
Henry Villard was een Franse uitvinder die op 14 augustus 1869 werd geboren in Torteron. Aan het eind van de 19de eeuw werden tal van proefnemingen gedaan met vliegtuigen. Villard raakte al snel geïnteresseerd in verticaal vliegen en bouwde verscheidene schaalmodellen om zijn ideeën uit te testen.
… in Schaarbeek
Villard trouwde met een Belgische en vestigde zich in Schaarbeek, in de Robianostraat 89.
Hij sloot vriendschap met de burgemeester van de gemeente, Guillaume Kennis, die ook ingenieur van opleiding was. Deze laatste moedigde Villard aan om door te gaan met zijn proefnemingen en gaf hem de toestemming om op de binnenkoer van het gemeentehuis een toestel met dubbele schroef te testen, de zogenaamde "Nieuwe Vliegmachine". Dat was in 1902.
De eerste verticale vluchten
De "Nieuwe Vliegmachine" van Villard, een soort voorloper van de helikopter, kan verticaal opstijgen. Het toestel is 3 meter hoog en 11 meter lang. Het heeft twee grote fietswielvormige schroeven die elk een doorsnede van ongeveer 5 meter hebben. Ze worden aangedreven door een Buchet-benzinemotor van 14 pk. Een roer en twee kleine vleugels zorgen voor de besturing en evenwicht. Het totale gewicht bedraagt ongeveer 475 kilo, inclusief de piloot.
Op de binnenkoer van het gemeentehuis
Op 11 september 1902 test Henry Villard zijn uitvinding voor de eerste keer op de binnenkoer van het gemeentehuis van Schaarbeek, in aanwezigheid van burgemeester Guillaume Kennis en enkele nieuwsgierige voorbijgangers. De binnenkoer van het gemeentehuis was toen nog niet afgesloten door het achterste gebouw, dat pas na de brand van 1911 werd opgetrokken. Dit is nog maar het prille begin van een helikoper. De schroeven maken het toestel lichter, zodat het enkele centimeters kan loskomen van de grond. Jammer genoeg is het geen succes; verdere verbeteringen zijn nodig.
In 1910 voert Villard in Frankrijk verscheidene tests uit met een door hem bedacht vliegtuigmodel.
In 1913 slaagt Villard erin om op de terreinen van de firma Avia in Etterbeek zijn toestel ongeveer 50 cm de lucht in te krijgen, in aanwezigheid van leden van de Belgische Aeroclub.
De oorlog maakt een einde aan zijn proefnemingen
Jammer genoeg worden de proefnemingen van Villard brutaal onderbroken door de Eerste Wereldoorlog. Villard gaat in dienst bij de Franse artillerie. Op 26 september 1916 sterft hij op het slagveld.
Om eer te bewijzen aan deze geniale ingenieur, vernoemt Schaarbeek in 1923 een straat naar hem, die de Wijnheuvelenstraat verbindt met de Paul Deschanellaan, aan het eind van de Kesselsstraat. Aan een van de gevels wordt een bronzen plaat bevestigd, een geschenk van de luchtvaartclub “Boestring Club de Belgique”.
De plannen van de "Nieuwe Vliegmachine”
In de archieven van Schaarbeek bevinden zich enkele stukken over Henry Villard, zoals familiedocumenten, enkele foto’s en plannen van verschillende toestellen die hij bedacht en testte en waarvoor hij verschillende patenten aanvroeg.
De hier afgebeelde plannen horen bij de patentaanvraag van Henry Villard voor zijn "Nieuwe Vliegmachine”, die hij op 22 augustus 1902 indiende bij het Belgische Ministerie van Nijverheid en Arbeid. Dit patent wordt op 15 september van datzelfde jaar toegekend.
Een beetje lectuur
Voor wie meer wil weten over de proefnemingen van Henry Villard met zijn "Nieuwe Vliegmachine", kunnen we het tijdschrift l’Aérophile uit de jaren 1903 en 1913 aanraden. U vindt dit online op de website van de nationale Bibliotheek van Frankrijk/digitale bibliotheek Gallica: www.gallica.bnf.fr